ΟΙ ΣΛΑΒΟΦΩΝΟΙ ΈΛΛΗΝΕΣ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

Σε αὐτὴ τὴν ἀνάρτηση σημειώνουμε ἐνδεικτικὰ διαπιστώσεις καὶ κρίσεις σημαινόντων Ἑλλήνων καὶ ξένων γιὰ τὴν ἑλληνικὴ ἐθνικὴ συνείδηση τῆς μέγιστης πλειονότητας τῶν σλαβόφωνων τῆς Μακεδονίας, τὴν ὁποία μάλιστα ἐπέδειξαν σὲ καιροὺς δύσκολους, ὅταν στὴ χώρα ἐπικρατοῦσε τὸ χάος, ἡ φτώχεια, ἡ ἀγραμματοσύνη καὶ ἡ μιζέρια κι ὅταν πάνω ἀπὸ τὸ κεφάλι τους στεκόταν ἀπειλητικὸ τὸ μαχαίρι τοῦ κομιτατζή.

Ι. Κων. Βαβούσκος, Καθηγ. Παν/μίου Θεσ/νίκης, ἀκαδημαϊκός, Πρόεδρος τῆς "Ἑταιρείας Μακεδονικῶν Σπουδῶν, σὲ διάλεξη στὸ Δημαρχεῖο τῆς γερμανικῆς πόλης Dortmund, [1]: "Ἀπὸ τοὺς σλαβόφωνους βγήκαν οἱ καλύτεροι μακεδονομάχοι μας καὶ ἀπὸ τοὺς βλαχόφωνους οἱ μεγαλύτεροι

εὐεργέται τοῦ ἔθνους".

ΙΙ. Ἀλέξ. Σβῶλος, ὡς ὑφηγητὴς τοῦ Συνταγματικοῦ Δικαίου στὸ Παν/μιο Ἀθηνῶν, [2]: "...O ἀναγνώστης ὅταν κατάγεται ἀπὸ τὴν Παλαιὰ Ἑλλάδα πρέπει νὰ μεταφερθεῖ ἀρκετὰ μακριὰ ἀπὸ τὸν ἀστικὸ τύπο τοῦ ἐλευθέρου Ἕλληνος, γιὰ νὰ νιώσει τοὺς σλαβόφωνους ἢ βλαχόφωνους ἢ καὶ ἑλληνόφωνους μακεδονικοὺς τύπους τῆς Νέας Ἑλλάδος. Ἰδίως πρέπει νὰ προσέξει νὰ μὴ σύγχυση ποτὲ γλῶσσα καὶ ἐθνικὴ συνείδηση στὸ Μακεδονικὸ Λαό, ὁ ὁποῖος ΚΙ ὅταν ἀκόμη δὲν μποροῦσε νὰ προφέρη τὴν λέξιν "Ἕλλην" ἐσφάζετο μὲ δάκρυα χαρᾶς γιὰ τὴν ἑλληνικὴ ἰδέα".

III. Περιοδ. "Μακεδονικὴ Ζωή". Φεβρουαρίου 1991 [3]: Τὸν καιρὸ τοῦ Μακεδονικοῦ Ἀγῶνα ἕνας Ἕλληνας σλαβόφωνος ρωτήθηκε σὲ ποια ἐθνικότητα ἀνήκει καὶ γιὰ ποιὸν

πολεμᾶ. Ἀπάντησε: "Σκάψε τὴ γῆ καὶ θὰ βρεῖς ἀρχαῖα. Ἂν δὲν εἶναι ἑλληνικά, τότε κι ἐγὼ δὲν εἶμαι Ἕλληνας. Γι' αὐτὴν τὴν Πατρίδα πολεμᾶω, τὴν Ἑλλάδα".

IV. Ἀναστάσιος Πήχεων, ἐκπαιδευτικός, μακεδονομάχος ἀπὸ τὴν Ἄχρίδα, στὰ Ἀπομνημονεύματα του (ἐκδόθηκαν ἀπὸ τὸν γιο του Κωνστ. Πήχεων) [4]: "Καὶ οἱ ξενόφωνοι; Μάλιστα, αὐτοὶ ποὺ περισσότερον ἐδοκιμάσθησαν καὶ ἐβασανίσθησαν καὶ ἐθυσιάσθησαν καὶ ἐπικράνθησαν μὴ ἀνεχόμενοι τὴν ὕβριν πολλῶν ἀπὸ τοὺς ὁμογενεῖς, οἱ ὁποῖοι ἀπὸ ἄγνοιαν καὶ ἀμάθειαν δὲν ἐδίστοζον νὰ ἐκφράζουν ἀμφιβολίας διὰ τὴν ἑλληνικότητα των, ἐνῶ πρὸ πάντων αὐτοὶ ἦσαν ὁ στόχος τῶν προπαγανδῶν, αἱ ὁποῖαι, ἐκμεταλλευόμενοι τὸ ἀλλόγλωσσον ἐπεδίωκον νὰ παρασύρουν αὐτοὺς εἰς τὰ δίκτυα δᾶ νὰ ἐξασθενίσουν καὶ μειώσουν τὸν ἑλληνομακεδονικὸν πληθυσμὸν ἀφ' ἑνὸς καὶ ἀφ' ἑτέρου νὰ παρουσιάσουν τοὺς ξενόφωνους ὡς πραγματικοὺς Βουλγάρους ἢ Ἄρρουμοὺς. Εἶναι οἱ ξενόφωνοι ἐκεῖνοι διὰ τοὺς ὁποῖους δὲν ἠμποροῦμεν νὰ κρύψωμεν τὸν θαυμασμὸν διὰ τὴν ἀνεπηρέαστον καὶ ἀμετάτρεπτον ἑλληνικὴν συνείδησιν, ἣν ἐπέδειξαν, διὰ τὸ σταθερὸν καὶ ἡρωϊκὸν φρόνημα τὸ ὁποῖον ἀντέταξαν, διὰ τὸ ἀκατάβλητον θάρρος, μὲ τὸ ὁποῖον ὑπὲρ τῆς ἑλληνικότητος αὐτῶν ἠγωνίσθησαν καὶ πολλοὶ ἐθυσιάσθησαν. Οἱ ξενόφωνοι Ἕλληνες, τῶν ὁποίων ὅσοι εἴμεθα ἀπόγονοι δικαιούμεθα νὰ εἴμεθα ὑπερήφανοι, εἶναι ἐξηκριβωμένον ὅτι, κατὰ τοὺς ἐθνικοὺς ἀγῶνας ἐν Μακεδονίᾳ ὑπερέβαλον εἰς πολλὰς ἐνεργείας τοὺς ἑλληνοφώνους ὁμοφύλους των".

V. Νικ. Μέρτζος, δημοσιογράφος, Δ/ντης ἐφημ. "Ἑλληνικὸς Βορράς", καὶ τοῦ περιοδικοῦ "Μακεδόνικη Ζωή" [5] : "... Ἐμεῖς οἱ Μακεδόνες, ἰδιαίτερα οἱ δίγλωσσοι, δὲν περιμένουμε, οὔτε ἐπιτρέπουμε σὲ κανένα, ὅσο μεγάλος

καὶ ἰσχυρὸς καὶ ἂν εἶναι, νὰ μᾶς χορηγήσει πιστοποιητικὰ γιὰ τὴν ἐθνικὴ μας ταυτότητα. Αὐτὴν τὴν ἔχουμε γράψει μὲ τὸ αἷμα τῆς καρδιᾶς μας, πάππο πρὸς πάππο καὶ τὴν ἐπικυρώσαμε στὴ φωτιά...".

VI. Ν. Ἰβανώφ, Βούλγαρος στρατηγός, διοικητὴς τῆς στρατιᾶς ποὺ μετεῖχε στὸν πόλεμο τοῦ 1913, στὸ ἔργο του "Ὁ βαλκανικὸς πόλεμος 1913" [6]: "Τ

ὸ γλωσσικὸ μακεδονικὸ ἰδίωμα δὲν ἀποτελοῦσε κριτήριο τῆς ἐθνικῆς συνείδησης τῶν σλαβόφωνων πληθυσμῶν, ὅπως νομίζαμε καὶ γι' αὐτὸ πολλὲς φορὲς ἀπογοητευθήκαμε ἀπὸ τὴ συμπεριφορὰ τῶν βουλγαροφώνων μακεδόνων ἀπέναντι μας".

VII. Ἰω. Μαζαράκης, ἱστορικὸς-συγγραφέας, [7]: "...οἱ ἑλληνικὲς ἀπόψεις ποὺ βασίσθηκαν κυρίως στὶς φιλελεύθερες ἀρχὲς τοῦ Mazzini, σύμφωνα μὲ τὶς ὁποῖες, οὔτε ἡ γλῶσσα, οὔτε ἡ κατασκευή τοῦ κρανίου καθορίζουν ἀποφασιστικὰ τὴν ἐθνότητα, ἀλλὰ, ἡ ἐλεύθερη βούληση τοῦ ἀτόμου, βρῆκαν τὴ δικαίωση τους στὴ Μακεδονία. Τὰ πιὸ σημαντικὰ, τουλάχιστον, στοιχεῖα, ἀρνήθηκαν νὰ ἐκβουλγαρισθοῦν, παρά τὴ γλῶσσα ποὺ μιλοῦσαν καὶ τὴ βία ποὺ ἀσκήθηκε μὲ ἀγριότητα ἀπὸ τὶς ἔνοπλες καὶ ὀργανωμένες ὁμάδες...".

VIII. Ὁ ῥῶσος ἱστορικὸς Γκολλουμπίνσκυ στὸ ἔργο του [8] : "Αὐτοὶ οἱ σλαβόφωνοι Ἕλληνες τῆς Μακεδονίας τρέφουν γιὰ κάθε τι ποὺ εἶναι βουλγαρικὸ ἢ σλαβικὸ ἕνα πρωτοφανὲς μῖσος καὶ μία ἀποστροφή μεγαλύτερη ἀπὸ ὅση ὅλοι οἱ ἄλλοι Ἕλληνες".

IX. Ἔγραφε ὁ μακεδονομάχος πολιτικὸς καὶ συγγραφέας Γ. Χ. Μόδης [9]:

"Εἶναι πολὺ ἀμφίβολο ἂν οἱ Βούλγαροι βγήκαν κερδισμένοι ἀπ' τὴν καινούργια τακτικὴ τῆς ὠμῆς βίας καὶ τῆς ἄγριας σφαγῆς. Κέρδισαν ἔδαφος. Ἀρκετὰ χωριὰ ἀναγκάσθηκαν νὰ προσχωρήσουν στὸ "σχίσμα", νὰ προσκυνήσουν δηλ. τὸν ἀντιπρόσωπο τοῦ Βούλγαρου Ἐξάρχου, μητροπολίτη ἢ ἀρχιερατικὸν ἐπίτροπος, νὰ δεχθοῦν Βούλγαρο παπᾶ ἢ δάσκαλο καὶ νὰ καταγραφοῦν στὰ στατιστικὰ βιβλία ὡς "μπουλγάρ". Ἀλλὰ δὲν ἦσαν πάντοτε σταθερὰ τὰ κέρδη τῆς τρομοκρατίας. Ἐφανάτισαν ἀντιθέτως ἢ ἔκαμαν ἀδιαλλάκτους, μονίμους καὶ ἄκαμπτους ἐχθροὺς πολλούς, ποὺ ἦσαν ἕως τότε ἀκαθόριστοι καὶ ἀδιάφοροι. Ὅλοι

ἐκεῖνοι, ποὺ εἶχαν παρασυρθῇ στὴν ἀρχὴ τὰ ἀπελευθερωτικὰ κηρύγματα καὶ τ' ἀπατεωνικὰ συνθήματα, χωρὶς νὰ πάψουν καὶ νὰ πιστεύουν στὴν ἑλληνικὴ ἰδέα, ἐγκατέλειψαν τώρα ἀθρόοι τὶς τάξεις καὶ ὀργανώσεις των καὶ ἔγιναν οἱ ἐπικινδυνωδέστεροι ἀντίπαλοι τους. Ἀπ' αὐτοὺς προῆλθαν πολλοὶ Ἕλληνες ὁπλαρχηγοὶ καὶ ὁπλῖτες. Ἕνα ζεστὸ κύμα ἀπὸ μαρτυρικὴ διάθεση καὶ προθυμία ἀπλώθηκε σὲ μέρη, ποὺ πρότερα οὔτε ἴχνος κανείς μποροῦσε νὰ ὑποψιασθῇ. Σλαβόφωνοι χωρικοί, ποὺ

δὲν ἤξεραν παρά μόνον ὅτι ἦσαν χριστιανοὶ καὶ ἐχθροὶ τῶν Τούρκων καὶ εἶχαν μίαν ἀπλὴ ἑλληνορθόδοξη παράδοση, στάθηκαν ἀκλόνητοι, ἂν καὶ ἔβλεπαν πολὺ καθαρὰ τὸν φοβερὸ κίνδυνο, ποὺ ἀπειλοῦσε τὴ ζωὴ τὴν ἰδικὴ τους καὶ τῶν παιδιῶν τους κι ὅλη τους τὴν περιουσία καὶ ἀπέθνησκαν μὲ τὴν ἐγκαρτέρηση τῶν πρώτων χριστιανῶν. Καὶ ἀντίκρυσαν πολλὲς φορὲς οἱ κομιτατζῆδες χωρικοὺς, ποὺ δὲν ἤξεραν λέξιν ἑλληνικήν, καὶ τοὺς ἔβαζαν τὸ μαχαίρι στὸ λαιμό, γιὰ νὰ εἰποῦν ὅτι δὲν εἶναι Ἕλληνες, καὶ ἐκεῖνοι τοὺς ἀπαντοῦσαν στὴν γλῶσσα τους, ἐνῶ τὸ μαχαίρι προχωροῦσε στὴ σάρκα: «Εἶμαι Ἕλληνας (Грк сум)»!

----------------------------------

Πηγές/Παραπομπές:

[1] εφημ. "Δυτική Μακεδονία" της 19-2-1991

[2] Πρόλογος του 12ου τομου

έργου του Γ. Χ. Μόδη "Μακεδόνικες Ιστορίες" (1920)

[3] Ιωάννης Χολέβας, Σλαβόφωνοι Έλληνες της Μακεδονίας, 1999, σελ. 243

[4] Ιωάννης Χολέβας, Σλαβόφωνοι Έλληνες της Μακεδονίας, 1999, σελ. 244

[5] "Μακεδόνικης Ζωή", Φεβρουάριος 1991, σελ. 7

[6] Ιωάννης Χολέβας, Σλαβόφωνοι Έλληνες της Μακεδονίας, 1999, σελ. 245

[7] "Η Μακεδονία στις παραμονές τού Αγώνα", Ιστορία Ελληνικού Έθνους, τ. ΙΔ" (1881-1913), σ. 220

[8] Pet. Esquise des Eglises Orthodoxes, Bulgare, Serbe et Rumaine, σελ. 176

[9] Γ.Χ. Μόδη, «Μακεδόνικος άγων και Μακεδόνες αρχηγοί», Θεσσαλονίκη, 1960, σ. 77