E. STANFORD ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΣΛΑΒΟΦΩΝΟΥΣ ΜΑΚΕΔΟΝΕΣ

Ό μελετητής τών φυλών καί εθνοτήτων της Βαλκανική ς Ed. Stanford στό έργο του Carte Ethnologique de la Turquie d' Europe et de la Grece, Paris, 1877, έδωσε τά

εξής στοιχεία για τους σλαβόφωνους (σ.48):

"Κατά τήν διάρκειαν μιάς περιόδου πολύ σκοτεινής εσωτερικών περισπασμών καί διοικητικής παρακμής οί ανάμεικτοι πληθυσμοί Ελλήνων καί Βουλγάρων σχεδόν συγχωνεύθησαν είς ένα νέον μείγμα ούτε καθαρώς βουλγαρικόν ούτε καθαρώς έλλην ικόν, άλλά ανήκον άπό κοινού καί είς τάς δύο φυλάς. Αυτός ό μεικτός λαός δύναται νά θεωρηθή ώς πληθυσμός ελληνικός μέ γλώσσαν βουλγαρικήν (βουλγαρόφωνοι), διότι είναι άποδεδειγμένον καί άνεπίδεκτον αμφισβητήσεως ότι τό έλλην ικόν στοιχείον είναι τό κυριαρχούν έν τή συνθέσει ταύτη. Τά εξωτερικά χαρακτηριστικά τής φυλής αυτής διαφέρουν ουσιωδώς άπό τών

Βουλγάρων τής βορείου Βαλκανικής. Ούτοι εΐναι έκδήλως

μογγολικοϋ τύπου, ένώ πρός νότον τών Βαλκανίων εύρίσκομεν τόν καυκάσιον τύπον καί πολύ συχνά τόν καθαρώς έλληνικόν. Πλήν τούτου ό χαρακτήρ των, τά ήθη των, τά έθιμα των είναι απολύτως τά ίδια μέ τά τών Ελλήνων. Η ενδυμασία των είναι έξ' ολοκλήρου όμοια μέ τήν τών Ελλήνων, ένώ ό Βούλγαρος διακρίνεται πάντοτε άπό τό αναπόφευκτον ποτούρ (περισκελίς ευρεία μέχρι τών γονάτων καί στενή πέριξ τών κνημών μέχρι τοΰ αστραγάλου) καί από τό είδικόν κάλυμμα τής κεφαλής, τό καλπάκ, σχήματος κυλινδρικού καί πολύ χαρακτηριστικού, άπό μαύρο

δέρμα άρνίου. Η γλώσσα των είναι όχι μόνο εύκολωτέρα καί γλυκύτερα άπό τήν βουλγαρικήν τών Βουλγάρων τού Βορρά, άλλά καί περιέχει άξιοσημείωτον μείγμα ελληνικών λέξεων, εντελώς ακατάληπτων είς τόν καθαρόαιμον Βούλγαρον. Καί αί παραδόσεις των ακόμη είναι ελληνικοί καί δέν έπαυσαν ποτέ νά θέλουν νά ταυτίζωνται μέ τήν έλληνικην εθνικότητα αυτοαποκαλούμενοι "Θράκες" καί "Μακεδόνες" καί ουδέποτε Βούλγαροι, όνομα θεωρούμενον ώς προσβλητικόν, όπως επίσης καί ή χώρα ή νοτίως τών βαλκανίων ήτο πάντοτε γνωστή ώς Θράκη καί ώς Μακεδονία. Είς τάς εκκλησίας των, είς τά σχολεία των, είς τήν άλληλογραφίαν των χρησιμοποιούν πάντοτε τήν έλληνικήν, τήν οποίαν εννοούν καί μελετούν. Πανταχού, πλήν σπανίων εξαιρέσεων, έμειναν πιστοί είς τήν έκκλησίαν τής Κωνσταντινουπόλεως".